گیربکس آویز
گیربکس آویز که با نام گیربکس شافت موازی یا هلیکال موازی نیز شناخته می‌شود، یکی از انواع پرکاربرد گیربکس‌های صنعتی است. این نوع گیربکس به دلیل طراحی خاص خود برای انتقال قدرت با راندمان بالا و استهلاک کم در کاربردهای مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دلایل نام‌گذاری گیربکس آویز به عنوان گیربکس شافت موازی
✅ قرارگیری چرخ‌دنده‌ها به‌صورت هم‌محور: چرخ‌دنده‌های داخلی این گیربکس معمولاً از نوع هلیکال (مارپیچ) هستند که روی محورهای موازی نصب شده‌اند.
✅ انتقال قدرت مستقیم و راندمان بالا: به دلیل عدم وجود زاویه بین شافت‌ها، اتلاف انرژی در مقایسه با گیربکس‌های زاویه‌دار کمتر است.
✅ ساختار خطی و طراحی بهینه برای فضاهای صنعتی: این نوع طراحی باعث می‌شود که گیربکس در فضاهای باریک و محدود، به‌صورت آویز یا پایه‌دار نصب شود.
مشخصات فنی گیربکس آویز
✅ نوع چرخ‌دنده: معمولاً از چرخ‌دنده‌های هلیکال (مارپیچ) استفاده می‌کند که باعث کاهش صدا و افزایش راندمان می‌شود.
✅ نحوه نصب و اتصال: این گیربکس قابلیت نصب به صورت افقی و عمودی را دارد و معمولاً به کمک بازوهای آویز یا پایه‌های جانبی نصب می‌شود.
✅ نسبت تبدیل (Ratio): این گیربکس‌ها در نسبت‌های تبدیل متنوعی (مثلاً 1:3 تا 1:100) تولید می‌شوند که به‌واسطه چند مرحله‌ای بودن می‌توانند گشتاور بالا و دور خروجی کم تولید کنند.
✅ راندمان بالا: به دلیل استفاده از چرخ‌دنده‌های هلیکال، راندمان این گیربکس‌ها معمولاً بین 95 تا 98 درصد است.
✅ گشتاور خروجی: بسته به سایز و تعداد مراحل، این گیربکس‌ها توانایی تأمین گشتاورهای چند هزار نیوتن‌متر را دارند.
✅ متریال بدنه: از جنس چدن یا آلومینیوم ساخته می‌شود که استحکام و طول عمر بالایی دارد.
✅ اتصال به موتور: این گیربکس قابلیت کوپل شدن به الکتروموتور را از طریق فلنج یا کوپلینگ مستقیم دارد.
✅ کاربردها: در صنایع مختلف مانند نوار نقاله‌ها، صنایع سیمان، فولاد، معادن، صنایع غذایی، و ماشین‌آلات سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایا و معایب گیربکس آویز
✅ مزایا:
- راندمان بالا و کاهش تلفات انرژی
- استهلاک کم و عمر طولانی
- امکان نصب در موقعیت‌های مختلف
- توانایی تحمل بارهای شعاعی و محوری بالا
❌ معایب:
- وزن نسبتاً زیاد در مدل‌های بزرگ
- قیمت بالاتر نسبت به برخی گیربکس‌های ساده‌تر (مانند گیربکس حلزونی)
گیربکس آویز به دلیل طراحی مقاوم، راندمان بالا و قابلیت تحمل بارهای سنگین، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه مهم‌ترین کاربردهای گیربکس آویز را بررسی می‌کنیم:
1. صنایع نوار نقاله و حمل‌ونقل مواد
🔹 در نوار نقاله‌های صنعتی برای جابه‌جایی مواد اولیه، بسته‌ها و کالاها در خطوط تولید
🔹 در دستگاه‌های انتقال مواد معدنی مانند معادن زغال‌سنگ و سنگ‌شکن‌ها
🔹 در بالابرها و سیستم‌های حمل بار سنگین
2. صنایع فولاد و فلزات
🔹 در کوره‌های ذوب و نورد فولاد برای کنترل حرکت غلطک‌ها
🔹 در ماشین‌آلات برش و شکل‌دهی فلزات
🔹 در جرثقیل‌ها و تجهیزات جابه‌جایی مواد مذاب
3. صنایع سیمان و معدن
🔹 در دستگاه‌های خردایش سنگ و سنگ‌شکن‌ها
🔹 در کوره‌های دوار و دستگاه‌های اختلاط مواد
🔹 در دستگاه‌های بارگیری و تخلیه مواد خام
4. صنایع غذایی و بسته‌بندی
🔹 در خطوط تولید مواد غذایی مانند نوار نقاله‌های کارخانجات لبنیات، آرد و قند
🔹 در ماشین‌آلات بسته‌بندی، پرکن و درب‌بندی بطری‌ها و قوطی‌ها
🔹 در فرهای صنعتی و دستگاه‌های همزن
5. صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
🔹 در پمپ‌های انتقال مواد شیمیایی و نفتی
🔹 در کمپرسورها و میکسرهای پالایشگاهی
🔹 در سیستم‌های دریلینگ و حفاری
6. صنایع چوب و کاغذ
🔹 در دستگاه‌های برش و پرداخت چوب
🔹 در ماشین‌آلات تولید کاغذ و کارتن
🔹 در سیستم‌های انتقال الوار در کارخانجات چوب‌بری
7. نیروگاه‌ها و صنایع تولید انرژی
🔹 در تجهیزات انتقال قدرت توربین‌های بادی و بخار
🔹 در ژنراتورها و پمپ‌های بزرگ نیروگاهی
🔹 در توربین‌های کوچک در سیستم‌های انرژی تجدیدپذیر
8. صنایع پلاستیک و لاستیک
🔹 در اکسترودرهای تولید پلاستیک و لاستیک
🔹 در دستگاه‌های تزریق پلاستیک
🔹 در خطوط تولید و نوار نقاله‌های صنایع پلیمر
9. صنایع نساجی
🔹 در ماشین‌های ریسندگی و بافندگی
🔹 در دستگاه‌های رنگرزی و تکمیل پارچه
🔹 در تجهیزات انتقال و برش الیاف مصنوعی و طبیعی